Chronologie

1928 Wieringermeer gebouwd bij de werf Seijmonsbergen Amsterdam

22 maart 1929 eerste scheepsmeting A6639N: motorsleepboot Wieringermeer, lengte 15,39 meter, breedte 3,57 meter, waterverplaatsing 4,741 ton. Kromhout gloeikop

1941 verbouwd tot voetveer

20 augustus 1941 scheepsmeting A10997N: Wieringermeer motorpassagiersboot, lengte 15,40 meter, breedte 3,57 meter, waterverplaatsing 10,290 ton.

2 maart 1945 gevorderd door Seetransportstelle Amsterdam

mei 1945 teruggevonden aan de Javakade in Amsterdam

1946 De gloeikop vervangen door een Kromhout-Gardner 4 LS, vandaar de hermeting op

26 april 1947 scheepsmeting A13164N: Wieringermeer motorpassagiersboot, lengte 15,40 meter, breedte 3,57 meter, inzinking 1,40 meter, waterverplaatsing 10,290 ton.

17 oktober 1949 teboekgesteld met brandmerk 2431 B Amst 1949 als Heen en Weer V, eigenaar Reederij J.H. Bergmann N.V. te Amsterdam

5 januari 1950 opnieuw op naam gesteld van N.V. Reederij J.H. Bergmann te Amsterdam

5 januari 1950 een hypotheek op het schip genomen van
f 35.000,- bij de Twentsche Bank N.V.

31 december 1953 een hypotheek op het schip van f 50.000,- bij de Twentsche Bank N.V.

24 augustus 1954 een hypotheek op het schip van f 50.000,- bij de de Twentsche Bank N.V.

8 oktober 1954 beide eerste hypotheken afgelost
27 februari 1957 verkocht aan de ADM voor f 23.000,-

6 maart 1957 overgeschreven volgens het Kadaster naar de N.V. Amsterdamsche Droogdok Maatschappij te Amsterdam.

2 april 1957 hypotheek afgelost

17 juni 1957 naam gewijzigd in Droogdok 16

3 februari 1984 eigendom van de Amsterdamse Droogdok Maatschappij B.V.

1984 Van den Heuvel eigenaar

1984 tot 1999 in Jachthaven bij zeilmakerij Koekman in Vreeswijk

1998 Jachthaven wordt opgeheven, Van den Heuvel gesommeerd het schip te verwijderen maar hij is onvindbaar.

1999 Sloper ingeschakeld om schip te verwijderen, die dat door Nautic Air Service in Hasselt laat doen

29 september 1999 Arend Aalders van Nautic Air Service in Hasselt verkoopt het schip aan Stichting Werkprojecten IWA

1999-2001 het schip wordt opgeknapt door IWA

22 augustus 2002 Jan en Wilma Marijt kopen de Droogdok 16 via Schepenkring jachtmakelaars en noemen haar Jillis

9 oktober 2018 George Snijder en Suzanna Markusse kopen de Jillis

Geschiedenis

De Jillis is in 1928 als motorsleep– en directieboot voor Reederij Bergmann gebouwd onder de naam Wieringermeer bij de werf Seijmonsbergen in Amsterdam. Op 22 maart 1929 is het schip voor de eerste keer gemeten onder nummer A6639N. Het schip staat daar teboek als ’motorsleepboot Wieringermeer’ met een lengte van 15,39 meter, een breedte van 3,57 meter en een waterverplaatsing van 4,741 ton. Het schip heeft een Kromhout gloeikop motor. Helaas zijn er geen gegevens over deze motor bekend.
De tekening van het schip van de werf van Seijmonsbergen geeft aan dat het een ’motorsleep- en directieboot’ is met een groot baldakijn over het achterdek. De stuurhut is een kleine telefooncel.

Bergmann is begonnen als sleepdienst in Amsterdam. In de loop der jaren (zie het hoofdstuk over Bergmann) is het bedrijf een veerdienst begonnen over het IJ. Een aantal schepen die het bedrijf bezit wordt omgebouwd tot ’motorpassagiersboot’ ofwel een voetveer.
Het schip wordt op 20 augustus 1941 opnieuw gemeten
(meting A10997N). Het heet nog Wieringermeer, maar staat nu teboek als motorpassagiersboot met een lengte van 15,40 meter, een breedte van 3,57 meter en een waterverplaatsing van 10,290 ton. Waarschijnlijk is toen de achterhut geplaatst met banken voor de passagiers.
Op 2 maart 1945 wordt de Wieringermeer gevorderd door de Seetransportstelle Amsterdam. De eigenaar krijgt een vergoeding van f 6,- per dag. Na de bevrijding ligt het schip aan de Javakade in Amsterdam.

In 1946 wordt de gloeikop vervangen door een Kromhout-Gardner 4 LS (bouwjaar 1942), motornummer 9695.
Deze Kromhout-Gardner motor is gebouwd door de Kromhout fabriek in Amsterdam onder licentie van de Gardner motorenfabriek.
De motor is een van de negen Kromhout motoren, acht 4-LSK’s, motornummers 9693 t/m 9700 en één 6-LSK motornummer 9761, gebouwd voor het Marine Etablissement, mogelijk voor verzending naar Indië. Door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog is daar niets van gekomen.
Door de vervanging van de motor moet de Wieringermeer hermeten worden wat op 26 april 1947 gebeurt (meting A13164N) als motorpassagiersboot, lang 15,40 meter, breed 3,57 meter, inzinking 1,40 meter en een waterverplaatsing van 10,290 ton.
De naam wordt vervolgens in 1949 gewijzigd in Heen en Weer V, een van de acht Heen en Weer boten waarmee Bergmann zijn veerdienst onderhoudt (registratie van de naamswijziging in Schepen 28/42/1949/II).
De teboekstelling bij het Kadaster gebeurt in 1949 onder de naam Heen en Weer V  met brandmerk 2431 B AMST 1949.
Zie bijlage 2 voor de hypotheken verstrekt op het schip en bijlage 3 voor het Getuigschrift van aanbrenging van het brandmerk.
Het schip vaart van de voorzijde van het Centraal Station aan de De Ruyterkade naar het tolhuis aan de overzijde van het IJ in Amsterdam-Noord.
De Heen en Weer-tjes worden ook wel Wolscheepjes genoemd naar de reclame voor Scheepjeswol op de achterkant van de schepen.
In de loop van de jaren vijftig zijn de veerdiensten van Bergmann grotendeels overgenomen door het Gemeentelijk Vervoerbedrijf. De komst van de IJ-tunnels hielp ook niet. Bergmann gaat zich steeds meer toeleggen op rondvaarten.
Bergmann verkoopt de Heen en Weer V in op 27 februari 1957 voor f 23.000,- aan de ADM. Op 6 maart 1957 schrijft het Kadaster de Heen en Weer V over naar de N.V. Amsterdamsche Droogdok Maatschappij te Amsterdam. Een maand later brengt scheepsmeter D. Loorbach het brandmerk aan ’op het achterschip S.B. achterkant dekhuis 2,30 m. voor de hekplaat, 0,65 m. uit de lengteas, 1,06 m. boven het dek’.
Op 17 juni 1957 wijzigt de ADM de naam in Droogdok 16.
Het schip vaart werfpersoneel over van de achterzijde van het Centraal Station naar de werf van de ADM, chefs in de voorhut, uitvoerend personeel in de achterhut en de jonkies buiten op het bankje achter of op het tussendek. De stuurhut is maar een kleine ’telefooncel’ en tussen de stuurhut en de achterhut is ruimte genoeg voor staanplaatsen.
De ADM stopt in 1984 (zie het hoofdstuk over de ADM). Het Kadaster schrijft op 3 februari 1984 het schip op naam van de Amsterdamse Droogdok Maatschappij B.V.
De ADM gaat in 1986 formeel failliet. Het faillissement is nooit behoorlijk afgehandeld in elk geval niet voor de Droogdok 16, die ondershands is verkocht en dus in het faillissement niet is meegenomen.
Van den Heuvel in Utrecht wordt eigenaar en het schip staat bij de jachthaven bij zeilmakerij Koekman in Vreeswijk (Nieuwegijn).
Van den Heuvel krijgt het schip niet varende en na veertien jaar is het zodanig weggeroest dat het onverkoopbaar bleek.
In 1998 wordt de jachthaven gesloten en H.J.A. Polman van zeilmakerij Koekman probeert Van den Heuvel op te sporen om het schip te verwijderen. Dat mislukt en hij geeft een sloper opdracht het schip ’om niet’ weg te halen. Deze sloper heeft het schip vanwege de goede motor door Nautic Air Service in Hasselt laten weghalen. Nautic Air Service krijgt het schip weer drijvende en vaart het naar Hasselt. Arend Aalders van Nautic Air Service verkoopt het schip in 1999 voor f 25.000,- aan een werkgelegenheidsproject van de IWA uit Zwolle onder leiding van Hans van Zanten.
In dit project is het schip tot ver onder de waterlijn gedubbeld, het dek grotendeels vervangen, het hout van de stuurhut vervangen en de machinekamer opgeknapt. Daarna was het de bedoeling het schip in te timmeren om als parlevinker op de Beulaker- en Belterwijde te varen. Het project stroomt echter leeg, is opgeheven en het casco wordt te koop aangeboden in 2002.

Jan en Wilma Marijt kopen het schip in augustus 2002. Ze noemen het schip Jillis, een oude familie (voor-)naam. Jan brengt verschillende veranderingen aan het casco aan en gaat het schip intimmeren.
De stuurhut is in het verleden al breder en dieper gemaakt. Vroeger was hij neerklapbaar en niet groter dan een telefooncel.
De machinekamer is geheel wit geschilderd.
De schoorsteen achter de stuurhut is niet origineel en is verwijderd. De droge uitlaat is vervangen door een natte uitlaat. Dit geeft minder stank, warmte en trillingen.
De grote ramen in de voorhut zijn vervangen door originele lichtranden (patrijspoorten).
In de voorhut is een toilet, douche en een slaapkamer gemaakt. In de achterhut de leefruimte met een keukenblok, een tafel met vier stoelen en twee banken die omgebouwd kunnen worden tot een tweepersoons bed. De schroef wordt vervangen en het schip krijgt een werfbeurt bij Geertman in Zwartsluis.
De Kromhout 4LS uit 1942 staat er nog in en loopt  als een zonnetje, maar lekt veel koelwater, wat verholpen is. Het olieverbruik is te hoog en de olie vervuilt ook snel. Door veel oliewisselingen en het gebruik van speciale olie voor oude motoren is dat probleem grotendeels verholpen. Hier en daar lekt de motor nog wel olie, maar reparatie daarvan is bijna niet doenlijk.
De gelijkstroomdynamo van 20 Ampère is vervangen door een wisselstroomdynamo van 80 Ampère.
Bij 1000 toeren haalt het schip, ondanks een waterverplaatsing van 23 ton, maar dankzij een mooie stroomlijn van het onderwaterschip, met gemak 15 kilometer per uur.
Na een aantal jaren er mee gevaren te hebben ontstaat de behoefte aan een stuurhut, die aansluit op de achterhut en in 2012 vergroot Jan de stuurhut.
Op 9 oktober 2018 verkoopt Jan Marijt de Jillis aan ons, George Snijder en Suzanna Markusse.
Aanvankelijk zag het er naar uit dat het schip weer op het originele brandmerk kon worden teboekgesteld met een beroep op verjaring. Echter de (opvolger van de) curator wil niets verklaren zodat geen beroep op verjaring kan worden gedaan zoals bedoeld in art. 3:105 BW en hij wil ook niet als zaakwaarnemer optreden om te leveren. Met veel moeite zijn wel diverse verklaringen verzameld over de verschillende eigendomsovergangen, maar zowel het Kadaster als een notaris zien geen mogelijkheid bij navraag in 2020 het schip onder het oude brandmerk teboek te stellen. Om dat wel te realiseren zou het faillissement van de ADM moeten worden opengebroken wat alleen via de rechter kan en een risicovolle en dure actie is.

Terug naar de inhoudsopgave of het volgende hoofdstuk